Emitowana na antenie Telewizji Biznesowej audycja “Kawa z Agentem” prowadzona przez Piotra Ochnio – CEO Profesjonalne Finanse, to skoncentrowane spojrzenie na rynek nieruchomości. Ekspert, korzystając z własnego doświadczenia i wiedzy branżowej, analizuje różnorodne aspekty związane z kupnem, sprzedażą i zarządzaniem nieruchomościami.
W nowym odcinku programu Piotr Ochnio omawia rozprawę, która 11 czerwca odbyła przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie złotowych kredytów mieszkaniowych ze stawką WIBOR. Oto, czego się dowiedzieliśmy:
Rozprawa w TSUE ws. WIBOR – co już wiemy?
W środę odbyła się rozprawa w TSUE w sprawie złotowych kredytów mieszkaniowych ze stawką WIBOR. Zdecydowano, że zostanie przedstawiona opinia Rzecznika Generalnego, więc wyrok spodziewany jest dopiero w przyszłym roku.
Bartosz Miąskiewicz, prawnik kancelarii CMS Cameron McKenna, poinformował, że “Komisja Europejska, Rzeczpospolita Polska i Portugalia zajęły stanowisko korzystne dla banku, w pełnym zakresie kwestii będących przedmiotem rozprawy. Wszystkie strony i zainteresowani, poza konsumentem, stoją na stanowisku, że WIBOR jest wyłączony spod kontroli abuzywności na mocy dyrektywy konsumenckiej, czyli jest uczciwy i rzetelny”.
Bartosz Miąskiewicz dodał podkreślił, że “dodatkowo ta uczciwość i rzetelność WIBOR-u wynika z tego, że celem rozporządzenia BMR jest ochrona konsumentów. Ponadto wszystkie strony, w tym Komisja Europejska, poza kredytobiorcą, uważają, że konsument otrzymał od banku odpowiednie informacje i nie został wprowadzony w błąd. A gwarancją uczciwości jest kontrola nad wskaźnikami sprawowana przez polski i europejski organ nadzoru”.
Pełnomocnicy banku przekonywali przy tym, że zapisy o zmiennym oprocentowaniu ze stawką WIBOR nie powinny podlegać ocenie przez sąd. Komisja Europejska uznała zaś, że gdyby zapisy z WIBOR-em miały być badane, podważyłoby to metodę ustalenia wskaźników przyjętą przez prawodawcę europejskiego w BMR.
Komisja Europejska wskazała również, że dyrektywa o kredycie hipotecznym nie przewiduje dodatkowych obowiązków w postaci przekazania konsumentowi technicznych informacji co do zasad ustalania wskaźnika referencyjnego.
Czego konkretnie dotyczyła rozprawa w TSUE ws. WIBOR?
Sąd w Częstochowie, który rozpatruje pozew przeciwko PKO BP, we wniosku do TSUE zapytał, czy unijna dyrektywa w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich dopuszcza badanie przez sądy umów ze zmiennym oprocentowaniem ustalanym na podstawie wskaźnika WIBOR – a jeśli tak, to czy możliwe jest kontynuowanie umowy kredytowej bez zapisów dotyczących stawki zmiennej, w oparciu jedynie na marży banku?
Precedensowy wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach
22 stycznia 2025 roku Sąd Okręgowy w Suwałkach wydał pierwszy w Polsce wyrok, którym ustalił nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu opartego o WIBOR oraz stosunku prawnego wynikającego z umowy pożyczki opartej o WIBOR zawartych w 2015 roku między Klientami Kancelarii, a poprzednikiem prawnym pozwanego Velo Bank S.A. z powodu nieważności tychże umów.
W motywach ustnych Sąd uznał żądanie pozwu za usprawiedliwione, podkreślając naruszenie przepisów prawa konsumenckiego. Nadto stwierdził, iż klauzule zmiennego oprocentowania oparte o WIBOR zawarte w umowie mają charakter abuzywny.
Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, Sąd ustalił, że powodom nie przekazano żadnych informacji na temat WIBOR poza suchymi zapisami w umowie. Nadto, Sąd zwrócił uwagę, iż oświadczenie o ryzyku zmiennej stopy procentowej będące załącznikiem do umowy jest blankietowe i niewystarczające do stwierdzenia, że konsumenci zostali w pełni o ryzyku poinformowani.
Pracownik banku będący świadkiem w sprawie sam nie wiedział kto tworzy wskaźnik WIBOR, nie znał pojęcia fixingu, nie wiedział również jak ten wskaźnik jest ustalany, a co więcej, wskazał, iż podczas szkoleń organizowanych przez bank, dokładnie wskazywano, jakie informacje nie powinny być przekazywane konsumentom.
W związku z powyższym, Sąd ustalił, że pracownik banku bez posiadania odpowiedniej wiedzy, nie mógł prawidłowo poinformować w tym zakresie klientów.
Kiedy zostanie ogłoszona opinia Rzecznika Generalnego TSUE dotycząca pierwszej sprawy o WIBOR?
Piotr Ochnio ujawnił, że “opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotycząca pierwszej sprawy o WIBOR zostanie ogłoszona 11 września. Opinia ta rozjaśni nam kwestię dotyczącą tego, jaki może być ostateczny wyrok TSUE”.