Emitowana na antenie Telewizji Biznesowej audycja “Kawa z Agentem” prowadzona przez Piotra Ochnio – CEO Profesjonalne Finanse, to skoncentrowane spojrzenie na rynek nieruchomości. Ekspert, korzystając z własnego doświadczenia i wiedzy branżowej, analizuje różnorodne aspekty związane z kupnem, sprzedażą i zarządzaniem nieruchomościami.
W nowym odcinku programu Piotr Ochnio analizuje wszystkie rządowe programy mieszkaniowe, które pojawiły się w Polsce na przestrzeni ostatnich 25 lat. Jakie były ich założenia? Które z nich okazały się skuteczne, a które wzbudziły kontrowersje? Jak wpływały na rynek nieruchomości i kredyty hipoteczne? Przekonamy się poniżej:
Książeczka mieszkaniowa – pierwszy program mieszkaniowy w Polsce
Piotr Ochnio poinformował, że “książeczka mieszkaniowa to program, który był wprowadzony jeszcze w czasach Polskiej Republiki Ludowej. Polegał on na tym, że jedynym wtedy polskim banku – PKO BP, zakładało się książeczkę mieszkaniową, na której odkładało się środki, które miały dać potężną bonifikatę przy zakupie własnej nieruchomości”.
Następnie przyszła transformacja ustrojowa, hiperinflacja i reforma walutowa. Wszystko to zniszczyło oszczędności mieszkaniowe Polaków. W praktyce, to co miało wystarczyć na zakup nowej nieruchomości, ostatecznie wystarczyło na zakup nowej kanapy lub mebli.
Program “Rodzina na Swoim”
Piotr Ochnio oznajmił, że “program “Rodzina na Swoim” zaczął już promować banki, gdyż nie były one już tylko instytucjami, w których przetrzymywane były pieniądze, lecz stały się pełnymi beneficjentami. Program ten polegał bowiem na dopłacie do odsetek kredytowych”.
Konkretnie rzecz biorąc, przez pierwsze 8 lat kredytobiorca dostawał połowę odsetek, które normalnie musiałby zapłacić sam. Była to zatem potężna ulga dla kredytobiorców i potężny zastrzyk dla banków – raty takiego kredytu były bowiem znacznie niższe, niż zwyczajnego kredytu dla beneficjenta programu.
Program ten wprowadził rząd PiS, na którego czele stał Jarosław Kaczyński. Następnie program ten był kontynuowany przez premiera Donalda Tuska. Wbrew pozorom jednak program “Rodzina na Swoim” miał pozytywny wpływ na polski rynek nieruchomości. Dzięki niemu, wiele osób uzyskało możliwość kupna pierwszego mieszkania w swoim życiu.
Program “Mieszkanie dla młodych”
Piotr Ochnio przekazał, że “program “Mieszkanie dla młodych” został wprowadzony w 2014 roku przez rząd Donalda Tuska. Polegał on na przyznaniu nawet 100 tysięcy złotych na samym początku kredytowania. Początkowo nie cieszył się on dużą popularność, lecz z czasem zainteresowanie nim zaczęło narastać”.
W efekcie, w 2018 roku budżet programu “Mieszkanie dla młodych” zaplanowany na 12 miesięcy skończył się już w styczniu. Na rynku zaczął się wtedy bowiem pojawiać trend inwestowania w nieruchomości.
Warto dodać, że “Mieszkanie dla młodych” był programem przeznaczonym na rynek pierwotny. Co więcej, w tym programie obowiązywał limit ceny za metr kwadratowy w wysokości 6400 złotych. W czasie jego funkcjonowania można było jednak znaleźć nawet mieszkania w Warszawie o niższej cenie metra kwadratowego.
Program “Bezpieczny Kredyt 2%”
Piotr Ochnio wyjaśnił, że “wprowadzony w czasach rekordowo wysokich odsetek program “Bezpieczny Kredyt 2%” polegał na potężnej dopłacie od państwa do odsetek kredytowych. W praktyce, był to trzeci rządowy program z rzędu, który wspierał banków i deweloperów, co spotkało się z dużym niezadowoleniem społecznym”.
Zapowiedź programu “Pierwsze Klucze”
Piotr Ochnio wskazał, że “na fali popularności programu “Bezpieczny Kredyt 2%” rząd zapowiedział program “Pierwsze Klucze”. Ostatecznie jednak duże niezadowolenie społeczne sprawiło, że projekt ten zaczął być zamiatany pod dywan. Mimo wszystko, w budżecie zaplanowanym na 2025 rok program “Pierwsze Klucze” się znajduje”.
Piotr Ochnio spodziewa się zatem, że już wkrótce program ten ponownie będzie zapowiadany przez rząd, gdyż wpływ lobby bankowego jest po prostu bardzo mocny.
Jakie mamy inne rządowe inicjatywy wspierające mieszkalnictwo w Polsce?
Piotr Ochnio oświadczył, że “jedną z takich inicjatyw jest Towarzystwo Budownictwa Społecznego – TBS. Pod tą nazwą kryje się nieruchomość znacznie tańsza do zakupu, niż nieruchomość własnościowa”.
Inną inicjatywą mającą rozwiązać problem dostępności mieszkań miał być program “Mieszkanie Plus”. Mowa tu budownictwie społecznym 100 tysięcy tanich mieszkań na wynajem. Niestety program ten poniósł kompletną klapę – ostatecznie wybudowano zaledwie 18 tysięcy nieruchomości, bez perspektyw na kolejne.
Kolejnym, programem tego typu jest uruchomiona w 2021 roku Społeczna inicjatywa mieszkaniowa. Pod tą nazwą kryje się program taniego, społecznego budownictwa, w którym sama ocena sytuacji przerzucona jest na gminy.