Gościem najnowszego odcinka emitowanego na antenie Telewizji Biznesowej programu „Biznes Nieoczywisty” jest Dominika Bielska – Adwokat, Senior Associate w Dziale Prawa Gospodarczego i Sporów kancelarii prawnej Octo Legal.
W rozmowie z Jakubem Zadrożnym, partnerem w SPECTATOR communications advisors, Dominika Bielska omawia temat podziału majątku wspólnego małżonków, w tym przedsiębiorstwa, udziałów i akcji w spółkach oraz zabezpieczenia majątku w konkubinacie. Oto, czego się dowiedzieliśmy:
Jak uniknąć problemów majątkowych po rozwodzie?
Dominika Bielska stwierdziła, że “zawsze należy myśleć o zabezpieczeniu się – nie tylko na wypadek śmierci, ale również rozwodu. Sądy w sprawie o rozwód niekoniecznie chcą się bowiem zajmować podziałem majątku. W efekcie, takie sprawy trwają latami i są bardzo wyczerpujące emocjonalnie”.
Co wchodzi w skład majątku wspólnego?
Dominika Bielska wyjaśniła, że “wspólność majątkowa to ustrój powstający z chwilą zawarcia małżeństwa – jeżeli nie zdecydujemy się na intercyzę. W rezultacie, wszystko co nabywamy jako małżonkowie – razem lub z osobna – wchodzi do majątku wspólnego. Wspólność majątkowa ustaje zaś z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego”.
Co zalicza się do majątku osobistego?
Dominika Bielska wytłumaczyła, że “do majątku osobistego zalicza się wszystko, co posiadaliśmy przed zawarciem związku małżeńskiego; oraz przedmiotu, które w toku małżeństwa otrzymaliśmy z tytułu dziedziczenia lub darowizny – o ile darczyńca nie postanowił inaczej”.
Co daje zawarcie intercyzy w małżeństwie?
Dominika Bielska oznajmiła, że “intercyza zawarta przed zawarciem związku małżeńskiego powoduje, iż majątek wspólny nigdy nie powstanie”.
Kiedy można zawrzeć intercyzę w małżeństwie?
Dominika Bielska oświadczyła, że “intercyzę możemy zawrzeć w każdym czasie. Jest to kwestia kilkunastu minut u notariusza – niezbędna jest jedynie wola u obu stron. Od momentu zawarcia intercyzy, jako małżonkowie zasilamy już tylko i wyłącznie majątki osobiste”.
Natomiast majątek wspólny, który już zdążył powstać, powinien zostać podzielony. Jeśli obie strony są zgodne, mogą podzielić ten majątek u notariusza, a jeśli nie są – mogą iść do sądu.
Jak mediacje wpływają na podział majątku?
Dominika Bielska oceniła, że “mediacja nie zawsze jest skuteczna. Przede wszystkim trzeba jednak zdawać sobie sprawę, jak wygląda proces sądowy o podział majątku i jak bardzo jest on dotkliwy finansowo. Z tego powodu nie warto iść w zaparte – lepiej pójść na pewne ustępstwa, aby w miarę sprawnie zacząć nowe życie”.
Nie zmienia to faktu, że mediacja zawsze jest wskazana. Aby jednak przyniosła ona efekt, niezbędna jest wola obu stron.
Jak uregulować majątek w związku partnerskim?
Dominika Bielska zaznaczyła, że “związki nieformalne to często osoby funkcjonujące tak samo jak małżeństwa – przez lata żyją one razem i wychowują dzieci, ale ich sytuacja w ogóle nie jest uregulowana prawnie. Osoby te mają tylko i wyłącznie majątki osobiste”.
Remedium na tę sytuację może okazać się sporządzenie na początku związku umowy kohabitacyjnej (umowy dotyczącej związku partnerskiego) i określenie zasad zarządu majątkiem wspólnym i dokonywania rozliczeń. Następnie, w momencie rozstania, wystarczy iść do sądu, który będzie orzekał właśnie na podstawie tej umowy.
Sprawy spadkowe a konkubinat – jak to działa?
Dominika Bielska podkreśliła, że “nie ma żadnych regulacji dotyczących spraw spadkowych w przypadku konkubinatu, dlatego kiedy umiera jeden z konkubentów, to dziedziczenie ustawowe nie wchodzi w grę – po konkubencie dziedziczyć będzie jego rodzina”.
Świetnym rozwiązaniem jest tutaj więc testament, najlepiej w formie notarialnej, która czyni go bezpiecznym. Warto bowiem pamiętać, iż aby testament był ważny, musi on spełniać pewne wymogi, dlatego rekomendowane jest sporządzenie go u notariusza i zarejestrowanie w Notarialnym Rejestrze Testamentów.
Jak testament notarialny chroni majątek w związku?
Dominika Bielska wskazała, że “w testamencie notarialnym możemy ustanowić zapis windykacyjny, który pozwala na przekazanie konkretnych składników majątkowych konkretnej osobie w testamencie. Ponadto, w testamencie możemy ustanowić jego wykonawcę, który zarządzi przekazanie testamentu w odpowiednie ręce”.