Nastąpiła długo oczekiwana obniżka stóp procentowych NBP. W 67. odcinku emitowanego na antenie Telewizji Biznesowej programu “Po Stronie Konsumenta” adwokaci Marcin Lizurek i Karol Wenus komentują decyzję Rady Polityki Pieniężnej i wyjaśniają, jak obniżka stóp procentowych wpłynie na raty kredytów. Oto, czego się dowiedzieliśmy:
Czy to początek cyklu obniżek stóp procentowych?
Marcin Lizurek poinformował, że “stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego spadła do poziomu 5,25%. Decyzja Rady Polityki Pieniężnej była zgodna z oczekiwaniami ekonomistów. Co ważne, to najprawdopodobniej początek cyklu obniżania stóp procentowych po 1,5-rocznej przerwie”.
Zdaniem Marcina Lizurka, choć inflacja nadal nie znajduje się w celu, to spadła ona na tyle, że decyzja o obniżeniu stóp procentowych wydaje się uzasadniona. Co więcej, rynek finansowy spodziewa się, że do końca bieżącego roku stopy procentowe zostaną jeszcze obniżone do poziomu 3,75%.
Jak obniżka stóp procentowych wpłynie na raty kredytów?
Marcin Lizurek wskazał,że “bezpośrednio przed opublikowaniem decyzji Rady Polityki Pieniężnej stopa WIBOR 3M wynosiła 5,35%. Warto przy tym dodać, że przez ostatni rok spadła ona o około 0,5 punktu procentowego”.
Teraz stopa WIBOR 3M powinna spaść o kolejne pół punktu procentowego, co oznacza, że rata kredytu na 400 tysięcy złotych zaciągniętego na 20 lat spadłaby o około 100 złotych.
NBP nadal kupuje złoto!
Marcin Lizurek zwrócił uwagę, że “Prezes Narodowego Banku Polskiego, Adam Glapiński, przez lata pełnienia tej funkcji zakupił rekordowe ilości złota. Mało tego – proces ten trwa nadal, w pierwszym kwartale 2025 roku NBP był największym nabywcą złota jako bank centralny na świecie”.
Warto przy tym dodać, że złoto, oprócz Polski, masowo kupują kraje azjatyckie – przede wszystkim Chiny, Kazachstan, Uzbekistan czy Indie. Mowa tu zatem o rynkach rozwijających się. Warto przy tym dodać, że większość zakupów złota przez Narodowy Bank Polski odbywało się po dużo niższych cenach, niż obecna.
Niepokoi natomiast fakt, że większość posiadanego przez Polskę złota znajduje się poza granicami naszego kraju.
Stopy procentowe NBP a WIBOR – jak przebiega ta korelacja?
Karol Wenus podkreślił, że “w teorii WIBOR 3M ma przedstawiać to, po jakiej stopie procentowej największe banki w Polsce decydują się pożyczać między sobą środki. Zdarzają się jednak miesiące, w których nie było ani jednej pożyczki międzybankowej na WIBOR 3M, a mimo wszystko wskaźnik ten był ustalany codziennie i nie wynosił wtedy zerowego oprocentowania”.
Z tego powodu, według narracji bankowej WIBOR przede wszystkim właściwie odzwierciedla wysokość stopy referencyjnej NBP. Trudno zatem zrozumieć w jakim celu on istnieje, skoro umowy mogłyby być oparte bezpośrednio na wysokości stopy referencyjnej NBP.
W odpowiedzi na ten argument przedstawiciele sektora bankowego tłumaczą, że WIBOR stanowi wskaźnik wyprzedzający. Oznacza to, że jeśli według prognoz ekonomistów stopy procentowe w przyszłości będą rosły, to WIBOR już zaczyna rosnąć.
Fakty mówią jednak co innego. W praktyce, odchylenie wskaźnika WIBOR 3M od stopy referencyjnej potrafił w ostatnich latach wynosić od +0,1 do aż +1,5 punktu procentowego. Przedstawiciele banków twierdzą, że dzieje się tak, ponieważ WIBOR przewidywał, że stopy procentowe w najbliższej przyszłości zostaną zmienione.
W rzeczywistości jednak kiedy stopy procentowe nie były zmieniane aż przez rok od wskazanej wartości wskaźnika WIBOR 3M jego odchylenie od stopy referencyjnej potrafiło się wahać od +0,18 do +0,8 punktu procentowego.
Należy przy tym również dodać, że wysokość wskaźnika WIBOR ustalana jest każdego dnia na podstawie deklaracji największych banków w Polsce. Natomiast to, od czego finalnie zależą same deklaracje banków nie jest tak naprawdę jasne. Faktem zaś jest, że nie biorą one pod uwagę wyłącznie stopy referencyjnej NBP.
Z tego powodu, z prawnego punktu widzenia, WIBOR absolutnie nie może być podstawą do ustalania oprocentowania zawieranych z konsumentami.