Elżbieta Winnik, investment manager w CVI, analizuje sytuację na rynku funduszy i omawia różnice między inwestowaniem w Private Debt a Private Equity. Ekspertka opowiada też o ryzykach związanych z każdą z tych opcji oraz dzieli się wskazówkami dotyczącymi wyboru między funduszami Private Equity a Private Debt. Oto, czego się dowiedzieliśmy:
Czym różnią się inwestycje Private Debt od Private Equity?
Elżbieta Winnik wyjaśniła, że “zarówno Private Debt, jak i Private Equity to istotne części świata finansów. Dziś stanowią one coraz większy udział w portfelach inwestorów. Private Equity ma znacznie dłuższą historię niż Private Debt”.
Między tymi inwestycjami można wskazać zarówno wiele podobieństw, jak i różnic. Co najważniejsze z perspektywy inwestorów Private Debt i Private Equity to inwestycje o zupełnie innym profilu ryzyka i co za tym idzie – inną oczekiwaną stopą zwrotu.
Czym charakteryzują się inwestycje Private Equity?
Elżbieta Winnik wytłumaczyła, że “inwestycje Private Equity to inwestycje na rynku kapitałowym w spółki, które nie są notowane na giełdzie. Inwestor nabywa udziały lub akcje danej spółki, celem dalszego jej rozwoju”.
Fundusze Private Equity zazwyczaj szukają dojrzałych spółek z potencjałem na dalszy wzrost lub cechujących się problemami operacyjnymi, które można zrestrukturyzować i następnie zwiększyć wartość przedsiębiorstwa.
Działania funduszy Private Equity obejmują zwiększenie efektywności, poprawę marżowości, wymianę kadry zarządzającej, działania restrukturyzacyjne, wprowadzanie technologii czy konsolidację na rynku, w którym dane przedsiębiorstwo funkcjonuje.
Działania te mają na celu zwiększenie wartości przedsiębiorstwa oraz maksymalizację stopy zwrotu przy wyjściu z inwestycji.
Czym charakteryzują się inwestycje Private Debt?
Elżbieta Winnik oznajmiła, że “Private Debt to dług prywatny, czyli pozabankowy. Zazwyczaj jest to transakcja bilateralna, czyli ustrukturyzowana pomiędzy przedsiębiorcą a finansującym, i adresująca konkretne cele takiego przedsiębiorstwa”.
Z perspektywy inwestora, Private Debt charakteryzują się stałym, stabilnym przepływem pieniężnym, czyli kuponem gotówkowym. Jest to więc instrument dłużny, który polega na finansowaniu przedsiębiorstw, zazwyczaj w postaci obligacji nienotowanych na rynku publicznym czy pożyczek.
Zastosowania Private Debt mogą być różnorodne – od finansowania kapitału obrotowego, przez finansowanie wzrostu CAPEXU, po działania restrukturyzacyjne, mające na celu polepszenie efektywności działania przedsiębiorstwa. Cele są zatem różnorodne, ale muszą być one określone przed momentem udzielenia finansowania.
Z perspektywy przedsiębiorstw istotne jest to, że za pomocą Private Debt możemy zrealizować cele wzrostu, nie sprzedając jednocześnie udziału w spółce, jak to się dzieje w przypadku Private Equity.
Warto dodać, że finansowanie Private Debt jest co prawda droższe od finansowania bankowego, ale zapewnia pewien poziom elastyczności dla przedsiębiorstwa.
Jakie jest ryzyko dla inwestorów w przypadku Private Debt i Private Equity?
Elżbieta Winnik oświadczyła, że “inwestycje Private Equity charakteryzują się dużo wyższym ryzykiem, niż inwestycje Private Debt. Inwestujący w Private Debt mają bowiem zapewniony stabilny przepływ gotówkowy. Z góry wiemy zatem na jakich warunkach udzielamy tego finansowania”.
Dodatkowo, ostatnie lata pokazały, że gdy sytuacja na rynku była niestabilna, to inwestycje Private Debt cechują się dużo wyższą odpornością na wahania rynkowe, niż inwestycje Private Equity.
W przypadku Private Equity oczekiwany wzrost przedsiębiorstwa zależy od wielu czynników – zarówno tych organicznych, na który fundusz Private Equity ma wpływ (takich jak wymiana kadry zarządzającej, wprowadzenie nowych produktów na rynek, ekspansja, przeprowadzenie akwizycji), jak i czynników zewnętrznych (takich jak sytuacja makroekonomiczna, geopolityczna, wahania cen surowców, nowe regulacje prawne, perspektywa branży).
Wszystkie te czynniki mogą zdecydowanie utrudnić zrealizowanie wzrostu przedsiębiorstwa i zapewnienie oczekiwanej stopy zwrotu dla inwestorów. Zdaniem Elżbiety Winnik obie inwestycje dobrze się uzupełniają, lecz fundusze Private Debt charakteryzują się dużo lepszą dywersyfikacją, co przekłada się na niższe ryzyko inwestycyjne.
Warto dodać, że ze względu na aktualną, trudną sytuację na rynku, horyzont inwestycji Private Equity, który wcześniej trwał od trzech do sześciu lat, wydłużył się. Natomiast w przypadku inwestycji Private Debt z góry określamy na jaki czas udziela się finansowania.
Jakie fundusze wybrać: Private Debt czy Private Equity?
Elżbieta Winnik wskazała, że “wszystko zależy od poziomu ryzyka, jaki inwestor akceptuje. Private Equity charakteryzuje się wyższym ryzykiem i zmiennością, ale też wyższą stopą zwrotu. Private Debt cechuje zaś bardziej stabilny przepływ pieniężny”.
Dużo zależy od tego, czy inwestor chce zdywersyfikować swój portfel, gdyż inwestycje Private Debt oraz Private Equity nie wykluczają się wzajemnie i mogą stanowić idealne uzupełnienie portfela.
Ponadto, warto rozważyć, czy zainwestować w fundusze Private Debt zarządzane przez profesjonalnych asset managerów czy samodzielnie dokonywać takiej inwestycji. Według Elżbiety Winnik lepiej inwestować poprzez profesjonalistów, którzy mają doświadczenie.
Dla przykładu, w liczącym około 40 osób zespole CVI, 20 osób to zespół inwestycyjny, cechujący się szerokim doświadczeniem zawodowym i finansowym. Ponadto, przez pipeline CVI rocznie przechodzi 300-400 potencjalnych inwestycji, z czego realizowanych jest 30-40.
Za profesjonalnymi zarządzającymi funduszami Private Debt przemawiają zatem odpowiednie kompetencje, poświęcany czas na analizę inwestycji oraz fakt, że inwestor indywidualny nie zawsze ma dostęp do wszystkich projektów, do których dostęp ma fundusz.
Co więcej, choć fundusze Private Debt nie uczestniczą w tak aktywnym zarządzaniu spółką, jak fundusze Private Equity, to monitorują one co miesiąc lub kwartał wykonanie budżetu i prognoz, które przedsiębiorstwo obiecało w momencie inwestycji, poprzez dostarczenie pewnych wskaźników finansowych.
Gdy pojawiają się odchylenia, fundusz ma dostępne narzędzia, których może użyć, aby zabezpieczyć daną inwestycję.
Jakie są perspektywy rynku Private Equity?
Elżbieta Winnik zaznaczyła, że “ostatnie 2,5 roku było ciężkim okresem dla rynku Private Equity, ze względu na sytuację makroekonomiczną, inflację i koszt kapitału. Czynniki te spowodowały, że wyceny przedsiębiorstw były dużo niższe od oczekiwań inwestorów. Nie był to zatem najlepszy okres na wyjście z inwestycji, a horyzont czasowy zwiększył się”.
W 2023 roku na polskim rynku liczba transakcji Private Equity spadła o około 20% rok do roku. Co gorsza, rok 2022 również był słaby, co oznacza, że spowolnienie jest widoczne. Dużo funduszy oczekuje jednak, że do połowy 2025 roku dojdzie do odbicia na rynku Private Equity. Sytuacja gospodarcza pozostaje jednak niepewna, a wyceny są niskie.
W dłuższym terminie perspektywa pozostaje jednak dobra. Zdaniem Elżbiety Winnik rynek Private Equity nadal jest zatem bardzo atrakcyjnym źródłem do uzupełnienia portfela inwestora w ujęciu długofalowym.
Jakie są perspektywy rynku Private Debt?
Elżbieta Winnik poinformowała, że “rynek Private Debt w ostatnich latach mocno wzrósł. W 2018 roku jego wielkość w Europie wynosiła 200 miliardów dolarów. Pod koniec 2023 było to już zaś 400 miliardów euro. Globalny rynek jest zaś czterokrotnie większy”.
Ostatnie lata pokazują dodatkowo, że rynek Private Debt podlega mniejszym wahaniom, niż Private Equity. Co prawda, w 2020 roku, gdy wybuchła pandemia doszło do zmniejszenia ilości transakcji, lecz od tamtego momentu obserwujemy coraz większy wzrost. Rynek zyskuje zatem na znaczeniu, podobnie jak świadomość inwestorów i przedsiębiorstw.
Warto bowiem wiedzieć, że kryzys finansowy w 2008 roku spowodował liczne obostrzenia i regulacje na rynku bankowym, co poskutkowało tym, iż przedsiębiorstwa zaczęły szukać alternatywnych źródeł finansowania, co przyspieszyło udzielanie pożyczek Private Debt.
Inwestorzy poszukują zaś alternatywnej inwestycji, zapewniającej przewidywalny, stabilny dochód. Rozkwit rynku Private Debt nastąpił zatem po kryzysie finansowym. Ostatnie lata pokazały zaś, że rynek ten jest odporny na wahania gospodarcze, co sprawia, iż perspektywy dla niego są dobre.
Z jednej strony, nie będzie bowiem brakowało przedsiębiorstw poszukujących finansowania na bardzo różne cele. Z drugiej strony, inwestorzy instytucjonalni są coraz bardziej świadomi istnienia rynku Private Debt, cały czas zyskuje on w ich oczach na znaczeniu.
