DIALOGI to autorski program Cezarego Andrzejczyka, partnera zarządzającego w Qualia Advisory, w którym rozmawia on z przedsiębiorcami, inwestorami, praktykami rynku i ekspertami o tajnikach prowadzenia biznesu, o sukcesach i porażkach, o tym co ważne nie tylko w świecie finansów, ale również w życiu.
W siódmym odcinku gościem programu jest prof. Krzysztof Koźmiński z Uniwersytetu Warszawskiego. Opowiada on jak w naszym kraju stanowi się prawo oraz omawia rolę prezydenta w procesie ustawodawczym i różne aspekty społecznej gospodarki rynkowej. Oto, czego się dowiedzieliśmy:
Jaka jest rola prezydenta w stanowieniu prawa?
Prof. Krzysztof Koźmiński zaznaczył, że “rola prezydenta w stanowieniu prawa nie jest zbyt duża. Może on co najwyżej występować z inicjatywami ustawodawczymi, ale sam o nie decyduje o ich wprowadzeniu w życie, ponieważ nie dysponuje on większością sejmową”.
Prezydent może natomiast wetować wadliwe rozwiązania lub – jeśli ma wątpliwości co do oceny konstytucyjności tych rozwiązań – kierować je do Trybunału Konstytucyjnego. Prof. Krzysztof Koźmiński stwierdził ponadto, że wszyscy politycy, których wybieramy w procesach demokratycznych, są ograniczani w swojej władzy.
Wszystko dlatego, że w Polsce, zgodnie z obowiązującą konstytucją, mamy do czynienia z modelem społecznej gospodarki rynkowej.
Czy obywatele mają jakikolwiek wpływ na regulacje, które faktycznie są wprowadzane?
Prof. Krzysztof Koźmiński poinformował, że “formalnie mamy całą masę instytucji i procedur, które powinny sprawiać, iż obywatele mają wpływ na wdrażane regulacje. Mowa tu o wszelkiego rodzaju konsultacjach publicznych. W praktyce jednak, możliwości zwykłych obywateli są bardzo ograniczone”.
Co należy zrobić, aby nastąpiła jakościowa, systemowa zmiana w polskim ustawodawstwie?
Prof. Krzysztof Koźmiński podkreślił, że wszelkie procedury konsultacyjne są w stanie przynosić pozytywne skutki i jednocześnie eliminować liczne ryzyka. Z tego powodu politycy powinni silnie wsłuchiwać się w głos społeczeństwa.
Z drugiej strony politycy muszą mieć na uwadze, że przychodzą do nich określone grupy interesów, lobbując za korzystnymi rozwiązaniami tylko dla bardzo wąskiej grupy ludzi. Pełnienie funkcji politycznych stanowi zatem bardzo duże wyzwanie – politycy muszą bowiem równoważyć interesy różnych grup społecznych.
Niestety, z reguły polscy politycy myślą kategoriami bardzo krótkotrwałymi. Interesują ich tylko działania dające efekty na słupkach sondażowych w ciągu najbliższych miesięcy. W praktyce, politycy w naszym kraju w dużym stopniu kierują się zagadnieniami, które budzą emocje tu i teraz. Ich decyzje są zatem podporządkowane bieżącym sprawom.
Czy konstytucja powinna zatem zostać zmieniona?
Prof. Krzysztof Koźmiński jest zdania, iż “obecna konstytucja pod wieloma względami sprawia, że w Polsce bardzo trudno stanowi się prawo i podejmuje się decyzje. Od obozu rządzącego w naszym kraju zawsze wymaga się bowiem zawierania kompromisów”.
Czy w Polsce prawo powinni stanowić eksperci?
Prof. Krzysztof Koźmiński stwierdził, że “w Polsce powinno się podnieść wpływ ekspertów na proces decyzyjny. Nie dotyczy to tylko stanowienia prawa, ale również takich kwestii, jak na przykład zakup sprzętu dla wojska. Oni powinni jednak dostarczać merytoryczną wiedzę i doradzać, a finalne decyzje nadal powinny leżeć po stronie polityków”.
